(Το παρόν αποτελεί ακριβές απόσπασμα από το βιβλίο της Κας Γιολάντα Τσορώνη – Γεωργιάδη, με τίτλο «γιατί το λέμε έτσι…», Εκδόσεις ΩΡΙΩΝ, 2007).
· Αγγαρεία
Η αρχή της λέξης πρέπει να αναζητηθεί στην Περσία, όπου άγγαρος σήμαινε τον έφιππο ταχυδρόμο που διαβίβαζε τις διαταγές του Μεγάλου Βασιλιά. Οι άγγαροι ήταν κατά κάποιο τρόπο έφιπποι σκυταλοδρόμοι, καθένας από τους οποίους στάθμευε σε ορισμένο σημείο. Οι βασιλικές διαταγές μεταδίδονταν από τον έναν στον άλλο και ο καθένας είχε να διατρέξει απόσταση μιας ημέρας, για να τις παραδώσει στον επόμενο.
Έτσι, ο Ηρόδοτος (Η΄98) ονομάζει «αγγαρήιον» το ταχυδρομικό σύστημα των Περσών, επειδή εξυπηρετούνταν από αγγάρους, ενώ ο Αισχύλος (Αγαμ. 282) ονομάζει «άγγαρον πυρ» τις αγγελτήριες πυρές, που άναβαν από κορυφή σε κορυφή, για να μεταδώσουν μια είδηση. Αργότερα, η λέξη εισήλθε στη λαϊκή γλώσσα και γενικεύτηκε.
Επί Ρωμαίων αυτοκρατόρων, αγγαρεία σήμαινε κάθε υποχρεωτική εργασία που επιβαλλόταν από το κράτος ή την πόλη. Κατά τον Μεσαίωνα, το σύστημα της αγγαρείας παγιώθηκε δια νόμου σε πολλά κράτη της Ευρώπης. Στη Γαλλία ιδιαίτερα η corvee επέβαλλε στους δουλοπάροικους, εκτός από το να πληρώνουν τίμημα στο γαιοκτήμονα για τη γη που καλλιεργούσαν, να θερίζουν, να εργάζονται στην οικοδομή του, να κατασκευάζουν τα έπιπλά του και να μεταφέρουν φορτία για λογαριασμό του χρησιμοποιώντας τα ζώα, τα κάρα και τα εργαλεία τους. Η αγγαρεία έγινε ιδιαίτερα μισητή στο λαό, γι’αυτό και τις παραμονές της γαλλικής επανάστασης σημειώθηκε εξέγερση κατά του απάνθρωπου αυτού συστήματος. Επί Τουρκοκρατίας επίσης, οι Έλληνες υπόδουλοι (οι ραγιάδες) υποχρεώνονταν όχι μόνο να κατασκευάζουν και να συντηρούν τους δρόμους, τα υδραγωγεία κλπ, αλλά και να καλλιεργούν τα κτήματα ή και να κτίζουν τα σπίτια των κατακτητών αγγαρευτικώς. Το ρήμα αγγαρεύω συναντάται επανειλημμένως και στην Κ. Διαθήκη.
Η σημασία της λέξης δεν αλλοιώθηκε στο πέρασμα των χρόνων, γι’αυτό και σήμερα «αγγαρεία» ονομάζουμε την επιβεβλημένη καταναγκαστική εργασία χωρίς αμοιβή.
