(Το παρόν αποτελεί ακριβές απόσπασμα από το βιβλίο της Κας Γιολάντα Τσορώνη – Γεωργιάδη, με τίτλο «γιατί το λέμε έτσι…», Εκδόσεις ΩΡΙΩΝ, 2007).
Εξιλαστήριο θύμα
Εξιλαστήριος λέγεται κατ’ακρίβεια αυτός που προσφέρεται για εξιλασμό, για την ανάσχεση δηλαδή της οργής κάποιου και κατ’επέκταση της εξευμένισής του. Έτσι, ως εξιλαστήριο θύμα χαρακτηρίζεται ο άνθρωπος που τιμωρείται για κακές ή αξιόποινες πράξεις άλλων, προκειμένου να αποδοθεί τυπικά δικαιοσύνη.
Η λέξη εξιλασμός απαντά για πρώτη φορά στην Π. Διαθήκη (Λευιτικόν 23,27) ως κατευνασμός της οργής του Θεού και επανάκτηση της εύνοιάς του. «Η του εξιλασμού γιορτή» γινόταν ακριβώς γι’ αυτό το λόγο και ήταν μία από τις μεγαλύτερες γιορτές των Ιουδαίων, πένθιμη και νηστίσιμη. Κατά την ημέρα της γιορτής (10η του ζ΄μήνα), ο αρχιερέας έμπαινε στα Άγια των Αγίων και κατ’ αρχήν πρόσφερε θυσία εξιλεωτική για τον εαυτό του και τους οικείους του. Στη συνέχεια θυσίαζε στον Κύριο τον έναν από τους δύο τράγους (εξιλαστήρια θυσία) που είχε με κλήρο οριστεί, ενώ τον άλλον (τον αποπομπαίο), αφού τον επιφόρτωνε συμβολικά με τις αμαρτίες του εβραϊκού λαού δια της επιθέσεως των χεριών του στο κεφάλι του, τον έστελνε σε τόπο άβατο, για να πεθάνει από την πείνα, τη δίψα και τα άγρια θηρία.
